Marcel Bom: 'Op het moment dat de NDFF wordt opgenomen in de Omgevingswet ontstaan hiermee wettelijke verplichtingen voor overheden'
Verankering in Omgevingswet garandeert toekomst NDFF
De NDFF krijgt straks als een nationaal natuurregister een plek in de Omgevingswet. Voordat het zover is, moeten de nodige samenwerkingsafspraken gemaakt worden tussen provincies, rijk en stakeholders, zodat de NDFF als publieke dienstverlening duurzaam beheerd en gefinancierd gaat worden. Marcel Bom is programmamanager van de NDFF en houdt zich bezig met het in goede banen leiden van deze samenwerkingsafspraken. 'Samen zorgen we voor een volle en relevante databank.'
'De NDFF transformeert van een databank die hoofdzakelijk bekostigd werd door abonnementsgelden van geautoriseerde gebruikers, naar een open databank die voor iedereen gratis toegankelijk is. Dat betekent dat we toe moeten naar een andere financiering, want de inkomsten uit abonnementen zijn daarmee verleden tijd.'
Overgang financiering 'Tijdens de transitie bestaan verschillende manieren van financiering nog naast elkaar. Geautoriseerde gebruikers – zoals ecologische adviesbureaus, gemeenten, waterschappen en rijksoverheidsdiensten – betalen in 2024 nog voor het laatste jaar abonnementskosten, terwijl het ministerie van LNV en de provincies de transitiefase bekostigen en al meebetalen aan het beheer en de exploitatie van de NDFF.'
Toekomst NDFF geborgd 'Op het moment dat de NDFF wordt opgenomen in de Omgevingswet ontstaan hiermee wettelijke verplichtingen voor overheden: het zal dan op den duur niet meer vrijblijvend zijn voor overheden om natuurdata aan te leveren aan de NDFF. Hiermee beschikken overheidsorganisaties tegelijkertijd over een wettelijk argument om publiek geld te besteden aan de NDFF. De databank zal dan niet meer afhankelijk zijn van inkomsten uit abonnementen en volledig gedragen gaan worden door de overheid. En daarmee zijn de financiering en het beheer van de NDFF voor de toekomst veiliggesteld.'
Gefaseerd invoeren 'Het verplicht aanleveren van natuurdata aan de NDFF zal gefaseerd worden ingevoerd: in 2025 gaat dit gelden voor het ministerie van LNV en de provincies. De bedoeling is dat gemeenten en waterschappen vanaf 2026 gaan volgen, maar het is nog niet zeker wanneer dit precies zal zijn. Overheden kunnen het aanleveren van data vaak uit handen geven aan de partij die het onderzoek uitvoert, bijvoorbeeld een ecologisch adviesbureau. De opdrachtgever van het onderzoek blijft daarbij de eigenaar – de bronhouder – van de data.'
Relevante databank 'Hoe meer partijen structureel data aan gaan leveren, hoe waardevoller de NDFF als natuurregister wordt. Samen zorgen we voor een volle en relevante databank, waardoor overheden, terreinbeheerders en natuurorganisaties hun taken op het gebied van natuurbeheer, -monitoring en -bescherming nog beter kunnen uitvoeren.'
Marco Snijder:
'Het is zonde als bestaande data ongebruikt op een pc staan. Ook historische data, waar vele bureaus over beschikken, zijn zeer waardevol om te delen'
'Als ecologen zien we het belang van een goed gevulde nationale databank'
Een groeiend aantal ecologische adviesbureaus is begonnen om structureel data aan te leveren aan de NDFF. Dit doen zij in een pilot waarin ze met een speciaal ontwikkelde plugin, de NDFF Connector, data snel en eenvoudig uploaden naar de NDFF. Een van de pilotbureaus is Viridis, een ecologisch adviesbureau in Culemborg. Ecoloog Marco Snijder van Viridis vertelt over de beweegredenen om mee te doen.
'Ik ben een allround ecoloog en houd me naast het uitvoeren van onderzoek ook bezig met het datamanagement van het bureau. Voor onze opdrachtgevers, met name gemeenten, provincies, terreinbeherende organisaties en agrarische collectieven, voeren we uiteenlopende opdrachten uit: van SNL-monitoring tot natuurwaardenonderzoek in het stedelijk gebied.'
Grip op de procedure 'We willen heel graag dat de data uit die onderzoeken in de NDFF komen; als ecologen zien we het belang van een goed gevulde nationale databank. In onze opdrachtovereenkomsten staat dan ook dat we de data laden in de NDFF, tenzij schriftelijk bezwaar wordt aangetekend. Voorheen hadden we al een inlog van het NDFF-invoerportaal om data te laden van onderzoeken in opdracht van de provincie Utrecht. Dat ging via een Excel-bestand en was vrij bewerkelijk. Bijvoorbeeld als er foutjes in je dataset zitten, dan kon je dit niet zelf aanpassen, maar moest dat via mails over en weer met de NDFF opgelost worden. Nu krijgen we vanuit de NDFF Connector direct een melding, en kunnen we de fout zelf aanpassen. Daarmee houden we grip op de procedure. Daarbij gaat het laden supersnel en dubbelingen worden er automatisch uitgehaald. Zonder heel veel extra werk konden we ook onze historische data in één keer aanleveren. Die data zitten nu dus allemaal in de NDFF.'
Data aanleveren voor een opdrachtgever 'Een ander voordeel is dat we met de plugin ook data in de NDFF kunnen zetten voor een opdrachtgever, bijvoorbeeld voor een gemeente. Deze blijft daarmee eigenaar van de data en staat in de NDFF vermeld als bronhouder.'
Historische data zijn zeer waardevol 'Ik denk dat iedereen er baat bij heeft als de NDFF zo goed mogelijk gevuld wordt. Dus ik zou iedereen die over natuurdata beschikt, willen oproepen om hier eens in te duiken. Het is zonde als bestaande data ongebruikt op een pc staan. Ook historische data, waar vele bureaus over beschikken, zijn zeer waardevol om te delen!'
Deel dit artikel
